Novruz Bayramı, qədim zamanlardan bəri qeyd edilən və dünyada bir çox mədəniyyətlərdə özünəməxsus yer tutan, yazın gəlişini və təbiətin oyanışını simvollaşdıran ənənəvi bir bayramdır. Hər il mart ayının 20-si ilə 21-i arasında qeyd edilən bu bayram, xüsusilə Orta Asiya, Qafqaz və Yaxın Şərq bölgələrində geniş şəkildə keçirilir. Azərbaycanda isə Novruz, həm xalqın dərin mədəniyyətini, həm də ölkə daxilindəki birliyi və həmrəyliyi təcəssüm etdirən bir bayram olaraq xüsusi əhəmiyyət kəsb edir. Novruz Bayramının kökləri minilliklər əvvələ, eramızdan əvvəlki dövrlərə gedib çıxır. Qədim İran və Mesopotamiya mədəniyyətlərində, eyni zamanda Şərqi Türk dünyasında Novruz bayramı, yeni ilin başlanğıcı və təbiətin yenilənməsi ilə əlaqələndirilirdi. Bayramın adı, fars dilindən gələn “nov” (yeni) və “ruz” (gün) sözlərindən əmələ gəlir və “yeni gün” mənasını verir. Bu, təbiətin oyanması, yazın gəlişi və həyatın yenilənməsi ilə əlaqədardır. Novruz, həmçinin dünyadakı müxtəlif xalqların həyatında mühüm rol oynayan bir təbiət bayramı olma xüsusiyyətini daşıyır. Təbiətin canlanması, günün uzanması və hava şəraitinin müsbət dəyişməsi insanları ruhən və fiziki olaraq yenilənməyə çağırır. Bu bayram, həm də təbiətlə insanın münasibətini gücləndirən, onun hər bir yaradılmış varlıqla əlaqədə olmasını vurğulayan bir mərasimdir. Novruz, bir çox zəngin ənənə və mərasimləri özündə birləşdirir. Bayramın birinci günü olan Novruzun başlanğıcı, həm təbiətin, həm də insanların yenilənməsinə işarədir. Bayramın ənənələri, demək olar ki, hər bir bölgədə fərqli olsa da, bir çox ümumi xüsusiyyətlər var. Azərbaycan xalqının Novruzla bağlı məşhur adətləri və mərasimləri vardır. Bu mərasimlər, insanın öz daxilindəki dəyişiklikləri, yeni başlanğıcları və həyatını təzələmə arzusunu ifadə edir. Novruzda, insanlar köhnə və pis xatirələrdən, sıxıntılardan və narahatlıqlardan azad olmağa çalışırlar. Bu, təbiətin yenilənməsi ilə paralel olaraq, insanın da özünü ruhi və emosional olaraq təzələməsi və həyatını yenidən qurması deməkdir. Novruz Bayramı, yalnız təbiət hadisələrinin simvolu olmaqla qalmır, həm də bir xalqın birlik, bərabərlik və qarşılıqlı sevgi içində yaşamağa təşviq edən bir bayramdır. Bu bayram, insanları ailələrinə yaxınlaşdırır, dostluq və qardaşlıq münasibətlərini gücləndirir. Novruzda bir araya gələn insanlar arasında sosial əlaqələr möhkəmlənir, qarşılıqlı hörmət və sevgi artar. Bayramın mədəni əhəmiyyəti də böyükdür. Azərbaycanda və digər Novruz qeyd edən ölkələrdə, bu bayram müxtəlif mədəni fəaliyyətlər və incəsənət sahələrində təmsil olunur. Mədəniyyətin inkişafı, xalq musiqisi və rəqsləri, Novruzun ənənələrinə aid olan şeirlər, nağıllar və hekayələr bayramın ruhunu yaşadır. Novruz Bayramı, hər il təbiətin oyanışını, yeni başlanğıcları və həyatın yenilənməsini simvollaşdıraraq insanları bir araya gətirir. Bu bayramın keçirilməsi, həmçinin cəmiyyətin birliyini və ruh yüksəkliyini təmin edir. Novruz, yalnız bir bayram olaraq deyil, həm də həyatın özünün bir hissəsi kimi qəbul edilir. O, insanlar arasında möhkəm dostluq və qardaşlıq əlaqələrini möhkəmləndirir, ailələri bir araya gətirir və həm təbiətə, həm də insan ruhuna yenilik gətirir.
Məmmədova Nərmin,
YAP-ın gənc fəalı
