Ağdam şəhəri, Qarabağ bölgəsindəki mühüm strateji ərazilərdən biri olaraq, işğaldan əvvəl Azərbaycan üçün böyük bir əhəmiyyətə malik idi. Yüzlərlə il ərzində burada inkişaf etmiş mədəniyyət, zəngin tarixi və irsi olan bu şəhər, həm də iqtisadi baxımdan bölgənin mühüm mərkəzlərindən biri idi. 1993-cü ildə, Ermənistan silahlı qüvvələri tərəfindən işğal edilən Ağdam, uzun illər boyu Azərbaycanın vətəndaşları üçün həsrət və qəmli bir simvola çevrilmişdi. Şəhərin işğalından sonra on minlərlə insan evini tərk etmək məcburiyyətində qalmış, Ağdamın tarixi abidələri, məbədləri və infrastrukturu dağıdılmışdı. Bu, yalnız fiziki ziyan deyil, eyni zamanda Azərbaycan xalqının mədəni və mənəvi dəyərlərinin itirilməsi demək idi.
2020-ci ilin 27 sentyabrında başlayan və 10 noyabrda dayanan ikinci Qarabağ müharibəsi, Azərbaycanın tarixi qələbəsi ilə nəticələndi. Azərbaycan Ordusunun yüksək hazırlığı və modern döyüş texnologiyalarından istifadə etməsi nəticəsində, işğal altında olan ərazilərin çoxu azad olundu. Ağdam da bu əməliyyatlar nəticəsində Ermənistan silahlı qüvvələrindən təmizləndi və Azərbaycan ordusunun nəzarətinə keçdi. Bu, yalnız hərbi qələbə deyil, həm də Azərbaycan xalqının öz torpaqlarını azad etmək uğrunda apardığı mübarizənin və əzminin təcəssümüdür.
Ağdamın azad edilməsi, həm də Azərbaycanın müharibə ilə bərabər, sülh prosesinə sadiqliyini göstərən bir addım oldu. Azərbaycanın rəhbərliyi, müharibənin bitməsindən sonra bölgədə sülhün bərqərar olması və erməni tərəfi ilə yeni diplomatik münasibətlərin qurulması istiqamətində addımlar atmağa başladı. Ağdamın işğaldan azad edilməsi, sülh prosesinin mühüm bir hissəsi kimi, Azərbaycanın ərazi bütövlüyünü bərpa etmə məqsədinin yalnız hərbi əməliyyatlarla deyil, həm də diplomatik səylərlə əldə edildiyini göstərdi.
Bu qələbənin iqtisadi, sosial və mədəni təsirləri də böyük oldu. Ağdamın işğaldan azad edilməsi ilə yanaşı, onun bərpası və inkişafı məsələsi də ön plana çıxdı. Şəhərin uzun illər ərzində dağıdılması, infrastrukturunun sıradan çıxması və əhalisinin qaçqın düşməsi, bərpa işlərinin çətinliyini artırsa da, Azərbaycanın hökuməti bu məsələni prioritetlərindən birinə çevirdi. Ağdamın bərpası yalnız şəhərin fiziki infrastrukturunun yenidən qurulmasını deyil, həm də mədəniyyətin və tarixi irsin qorunmasını nəzərdə tutur.
Ağdamın azad edilməsi, yalnız Azərbaycan üçün mühüm bir ərazi zəfəri deyil, həm də beynəlxalq hüququn, münaqişənin ədalətli və sülh yolu ilə həll olunmasının nümunəsidir. Azərbaycan, müharibə və diplomatik danışıqlar vasitəsilə, öz ərazi bütövlüyünü bərpa edərkən, həm də dünya ictimaiyyətinə sülh və əməkdaşlıq çağırışı edərək regionda sabitliyin bərqərar olmasına çalışmışdır. Ağdamın bərpası, Azərbaycanın beynəlxalq hüquq və sülhə əsaslanan mövqeyini dəstəkləyən bir addım olacaqdır.
Ağdamın işğaldan azad edilməsi, həm də Azərbaycanın gələcək inkişafı və bu torpaqlarda sülh şəraitində yaşamaya doğru atılan mühüm bir addım olaraq tarixə yazılacaqdır. Şəhərin bərpası ilə yanaşı, bu torpaqlarda yaşayan insanlar üçün yeni imkanlar yaradılacaq, regionda iqtisadi inkişaf sürətlənəcək və Azərbaycanın hərtərəfli inkişafı davam edəcəkdir. Ağdamın yenidən qurulması və burada yeni bir həyatın formalaşması, Azərbaycanın müstəqilliyini və ərazi bütövlüyünü qorumağa davam edəcəyinin və bu mübarizəni gələcək nəsillərə ötürməyin vacibliyinin təcəssümü olacaqdır.
Ağdamın işğaldan azad edilməsi, Azərbaycanın tarixində bir dönəmi bağlayaraq, yeni bir dövrün başlanğıcını işarə edir. Bu qələbə, yalnız hərbi bir uğur deyil, həm də milli birliyin və xalqın iradəsinin simvoludur. Ağdamın bərpası və Qarabağın yenidən qurulması, Azərbaycanın inkişafına yönələn mühüm bir addım olmaqla yanaşı, gələcəkdə regionda sülhün və əməkdaşlığın təmin olunmasına da töhfə verəcəkdir.
Ağdamın quruculuq, bərpa və inkişaf dövrü başlayıb. Artıq 4 ildir ki, bütün dünyaya göstəririk ki, öz yurdumuzu düşməndən geri almağı bacardığımız kimi, onu dirçəltməyə, gözəlləşdirməyə də hər imkanımız var. Qarabağın mərkəzi rayonu Ağdam ölkə Prezidentinin rəhbərliyi və nəzarəti ilə xarabalıqlardan baş qaldırıb ucalır, yenidən ağ günlərinə qovuşur. Çox keçməyəcək ki, onun əvvəlki acı mənzərəsinin yerində müasir, işıqlı, öz sakinlərinin isti nəfəsi ilə canlanmış gözəl bir şəhər görəcəyik.
Bədiyyə Sadıqova,
YAP-ın gənc fəalı
